Քոչարյանին մեղսագրվող 300.1 հոդվածի սահմանադրականության հարցի քննումն իրավաչափ է

Նախկին զինվորական դատախազ Գագիկ Ջհանգիրյանը hուլիսի 14-ին Հանրային հեռուստաընկերությունում հարցազրույցի ժամանակ հայտարարեց, որ Սահմանադրական դատարանը չպետք է քննության առներ սահմանադրական կարգը տապալելու՝ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին մեղսագրվող 300.1 հոդվածի սահմանադրականության հարցը։

«Սահմանադրական դատարանն իր այս որոշմամբ ապացուցեց, որ շահագրգռված է այս գործով, հակառակ պարագայում առաջին ատյանի դատարանի որոշումը բեկանված է, իսկ նրանք դիմումը վարույթ են ընդունում և քննության օր սահմանում»,- ասաց Ջհանգիրյանը։ 

Նախկին զինվորական դատախազը պնդեց, որ ՍԴ-ն, փաստորեն, այս  գործը քննում է իր նախաձեռնությամբ, որովհետև դիմող կողմ չկա։ «Վերաքննիչում դիմող կողմի դիրքորոշումը պարտվել է, և դատարանը վերադարձրել է առաջին ատյանի քննության»,- նշեց Ջհանգիրյանը։  

Հիշեցնենք, որ Երևանի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի դատավոր Դավիթ Գրիգորյանը մայիսի 20-ին կասեցրել էր Ռոբերտ Քոչարյանի և մյուսների քրեական գործի վարույթն ու այն ուղարկել Սահմանադրական դատարան։ Գրիգորյանը Բարձր դատարանից խնդրել էր որոշել Քոչարյանին մեղսագրվող՝ սահմանադրական կարգը տապալելու մասին հոդվածի սահմանադրականությունը։ 

Հունիսի 25-ին Վերաքննիչ դատարանը բեկանել էր Դավիթ Գրիգորյանի՝ Սահմանադրական դատարան դիմելու և գործի վարույթը կասեցնելու վերաբերյալ կայացրած որոշումը և համապատասխան քրեական գործն ուղարկել նույն դատարան՝ նոր քննության։

Սակայն հուլիսի 8-ին ՍԴ-ն, աշխատակարգային որոշմամբ, մասամբ վարույթ է ընդունել Քրեական օրենսգրքի 300.1-րդ հոդվածի 1-ին մասի` Սահմանադրությանը համապատասխանելու վերաբերյալ Դավիթ Գրիգորյանի դիմումը։ Գործի դատաքննությունը նշանակված է օգոստոսի 20-ին։

Ըստ Ջհանգիրյանի, ՍԴ-ն իրավունք չուներ վարույթ ընդունելու այս դիմումը։

«Տվյալ պահին գործի քննությունը (ՍԴ-խմբ.) կատարվում է իր նախաձեռնությամբ, որովհետև դիմող կողմ չկա։  Վերաքննիչում դիմող կողմի դիրքորոշումը պարտվել է»,- հայտարարեց նա։ 

Իսկապես, Սահմանադրական դատարանի մասին օրենքի համաձայն (հոդված 22), ՍԴ-ն գործի քննություն է սկսում, երբ կա համապատասխան դիմում։ Ու չնայած մայիսի 20-ին ՍԴ ուղղված Դավիթ Գրիգորյանի դիմումը բեկանվել է Վերաքննիչ դատարանի կողմից, սակայն ՍԴ օրենքում չկա որևէ դրույթ, որն արգելում է  Բարձր դատարանին քննել դիմումը, որն իրենից ներկայացնում է բեկանված դատական ակտ։

ՍԴ օրենքի 29-րդ հոդվածում նշվում են այն հիմքերը, որոնց առկայության դեպքում Սահմանադրական դատարանը գործի քննությունն ամբողջությամբ կամ մասամբ մերժելու մասին աշխատակարգային որոշում է ընդունում։ Օրինակ՝ եթե դիմումում առաջադրված հարցերը ենթակա չեն Սահմանադրական դատարանին, կամ դիմողն իրավասու չէ տվյալ հարցով դիմելու Սահմանադրական դատարան, կամ երբ առաջադրված հարցի վերաբերյալ առկա է Սահմանադրական դատարանի որոշում և այլն։

Օրենքը նաև հստակ նշում է այն հիմքերը, որոնց առկայության դեպքում դիմողը կարող է հետ վերցնել Սահմանադրական դատարան ներկայացված դիմումը մինչև գործի դատաքննությունն սկսվելը (հոդված 30)։ Սակայն Դավիթ Գրիգորյանն իր դիմումը հետ չի վերցրել։

Բացի այդ, պետք չէ մոռանալ, որ դեռևս առկա է դատական ակտի բողոքարկման իրավունքը, և Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանական թիմը կարող է և իրավունք ունի Վճռաբեկ դատարանում բողոքարկելու Վերաքննիչի կայացրած այս դատական ակտը (Քր․ դատ․ հոդված 404)։ 

Այսպիսով, Սահմանադրական դատարանի կողմից վերաքննիչ ատյանի կողմից հունիսի 25-ին բեկանված որոշումը վարույթ ընդունելը հակաօրինական չէ, քանի որ դիմումը Առաջին ատյանի դատարանի դատավորի կողմից հետ չի վերցվել:

Կարինե Կիրակոսյան