Ադրբեջանը ՀԱՊԿ գործընկերոջ կամ դիտորդի չափանիշներին չի համապատասխանում

Արտաքին գործերի նախարարության մամուլի խոսնակ Աննա Նաղդալյանը սեպտեմբերի 13-ին ԱԳՆ-ում լրագրողների հետ տեղի ունեցած ճեպազրույցի ժամանակ անդրադարձել է Ռուսաստանի Դաշնության փոխվարչապետ Յուրի Բորիսովի հայտարարությանը՝ Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունում Ադրբեջանի՝ դիտորդի կարգավիճակ ստանալու վերաբերյալ։

Սեպտեմբերի 12-ին Երևանում տեղի ունեցած մամուլի ասուլիսի ժամանակ Յուրի Բորիսովը նշել էր (տեսանյութ 5։37-7։07), որ Ռուսաստանը դեմ չէ, որ Ադրբեջանը ՀԱՊԿ-ում դիտորդի կարգավիճակ ունենա։

Աննա Նաղդալյանը, արձագանքելով ՌԴ փոխվարչապետի հայտարարությանը, նշել է, որ ՀԱՊԿ կանոնադրությամբ ամրագրված են այն չափանիշները, որոնք պետք են և՛ դիտորդին, և՛ գործընկերոջը, և այդ չափանիշներին Ադրբեջանը չի համապատասխանում։

«Դիտորդի կարգավիճակին հավակնող պետությունը պետք է ունենա դիվանագիտական հարաբերություններ ՀԱՊԿ անդամ բոլոր պետությունների հետ։ Ավելին, դիտորդի կարգավիճակին հավակնող պետությունը պետք է աջակցի հակամարտությունների բացառապես խաղաղ կարգավորմանը։ Իսկ ինչ վերաբերում է գործընկերոջ կարգավիճակին, ինչպես և դիտորդի կարգավիճակի պարագայում այն նույնպես պետք է ունենա դիվանագիտական հարաբերություններ ՀԱՊԿ անդամ բոլոր պետությունների հետ, չունենա հակամարտություններ այլ պետությունների/պետության հետ և չունենա տարածքային վեճեր»,- ասել է ԱԳՆ մամուլի խոսնակը։ (16։04-17։03)

«Փաստերի ստուգման հարթակը» որոշեց ստուգել՝ արդյո՞ք Աննա Նաղդալյանի մեկնաբանությունը համապատասխանում է ՀԱՊԿ կանոնադրությունը։

ՀԱՊԿ կանոնադրության 11 հոդվածի 1․3 կետով սահմանվում է, թե ով կարող է ստանալ դիտորդի կարգավիճակ։

2018 թվականի հոկտեմբեր և նոյեմբեր ամիսներին Ռուսաստանի կողմից առաջարկվել էր փոփոխություն մտցնել «2002 թվականի հոկտեմբերի 7-ի` Հավաքական անվտանգության մասին պայմանագրի իրավական կարգավիճակի մասին» համաձայնագրի 11-րդ հոդվածի 1․3 կետում, որը սահմանում է, թե ով կարող է ձեռք բերել ՀԱՊԿ դիտորդի կամ գործընկերոջ կարգավիճակ։ Ըստ այդմ, պետությունը, որը ցանկանում է ստանալ դիտորդի կարգավիճակ, պետք է լինի

Միավորված ազգերի կազմակերպության անդամ,
ՀԱՊԿ անդամ բոլոր պետությունների հետ ունենա դիվանագիտական հարաբերություններ,
Պետք է աջակցի հակամարտությունների բացառապես խաղաղ կարգավորմանը,
Պետք է հետևի մասսայական ոչնչացման զենքերի չտարածման միջազգային ռեժիմին,
Բարեխղճորեն կատարի իր պարտականությունները ՀԱՊԿ կանոնադրությանը համապատասխան,
Հետևի ընդհանուր սկզբունքներին ու նորմերին:

ՀԱՊԿ գործընկերոջ կարգավիճակի ձեռքբերման համար ևս սահմանվում են վերոնշյալ չափանիշները, սակայն ավելանում են ևս երկուսը՝ տվյալ պետությունը չպետք է ունենա տարածքային խնդիրներ սահմանակից երկրների հետ և պետության ներսում չպետք է լինեն զինված հակամարտություններ

Այսպիսով, ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Աննա Նաղդալյանի մեկնաբանությունը համապատասխանում է ՀԱՊԿ կանոնադրությանը։

Սոնա Մկրտչյան