«Փաստերի ստուգման հարթակը», ամփոփելով 2019 թվականը, առանձնացրել է անցնող տարում թիմի իրականացրած հետաքննությունները, որոնք իրենց ծավալով և խորությամբ հանրային մեծ հնչեղություն ստացան։ Որոշ դեպքերում մեր հետաքննությունների հիման վրա հարուցվեցին քրեական գործեր։
Մեր բացահայտումների թիրախում են հայտնվել ինչպես նախորդ իշխանությունների ներկայացուցիչներ, այնպես էլ ներկայում բարձրաստիճան պաշտոններ զբաղեցնող գործիչներ:
Տարվա մեծածավալ հետաքննություններից մեկը վերաբերում էր երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հարազատների բիզնեսներին։ Պարզեցինք, որ նախկին նախագահի եղբայրներն ու նրանց զավակները, ըստ պաշտոնական փաստաթղերի, 40-ից ավել ընկերություններում հիմնադիր կամ բաժնետեր են։ Ընդ որում, նրանք իրենց բիզնես գործունեությունը մեծ մասամբ սկսել են Սերժ Սարգսյանի՝ նախագահ դառնալուց հետո։ Այդ ընկերությունների գործունեությունը տարբեր է. ՀԷԿ-եր, հյուրանոցային բիզնես, գազալցակայաններ, բանջարեղենի ներկրում, շինարարություն և այլն։
Հաջողակ պաշտոնյա-բիզնեսմենների շարքում իր ուրույն տեղն ունի Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի նախկին տնօրեն Ռուբեն Հայրապետյանը։ «Փաստերի ստուգման հարթակը» պարզել է, որ Հայրապետյանի՝ ֆեդերացիան ղեկավարելու տարիներին, ՈւԵՖԱ-ն ու ՖԻՖԱ-ն բավականին խոշոր գումար են տրամադրել Հայաստանում ֆուտբոլի ակադեմիաներ կառուցելու համար։ Սակայն զարմանալի զուգադիպությամբ բոլոր չորս ակադեմիաների կառուցապատողը եղել է «Զեյթուն կահույքի ֆաբրիկա» ԲԲԸ-ն, որի բաժնեմասերի միանձնյա տնօրինողը հենց Ռուբեն Հայրապետյանն է։
Նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի գործերը պաշտոնը լքելուց հետո լավացել են։ «Փաստերի ստուգման հարթակը» պարզել է, որ Աբրահամյանի գրանցված անշարժ գույքը երեք տարում հնգապատկվել է։ Նախկին վարչապետը հասցրել է պաշտոնավարման ավարտին ունեցած 4 միավոր անշարժ գույքն ավելացնել ևս 17 միավորով։ Հատկանշական է, որ Աբրահամյանը «նոր» գույքը գնել է որդուց՝ Արտաշատի նախկին քաղաքապետ Արգամ Աբրահամյանից։
Նախկին վարչապետի խնամի, գործարար, «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության առաջնորդ Գագիկ Ծառուկյանը ևս հայտնվել է մեր տեսադաշտում։ Fip.am-ը պարզել է, որ Ծառուկյանը, պատգամավորական «բուռն» գործունեությանը զուգահեռ, շարունակում է հիմնադրել նորանոր բիզնեսներ և միայն այս տարի՝ 2019-ին, հասցրել է բաժնետեր դառնալ 5 նորաստեղծ ընկերություններում։ Սա այն դեպքում, որ Սահմանադրությունը միարժեքորեն արգելում է պատգամավորին զբաղվել ձեռնարկատիրական գործունեությամբ։
Fip.am-ի խոշորացույցի տակ Ծառուկյանը հայտնվել է այլ դրվագով ևս։ ԲՀԿ առաջնորդի պաշտոնական կենսագրության մեջ նշված է, թե վերջինս 1996 թվականին եղել է բազկամարտի աշխարհի չեմպիոն, 1998-ին՝ Եվրոպայի չեմպիոն, մինչդեռ մենք պարզեցինք, որ գործարար-պատգամավորը 1996 և 1998 թվականների բազկամարտի աշխարհի առաջնություններին զբաղեցրել է 3-րդ տեղը։ Ինչ վերաբերում է Եվրոպայի առաջնությանը, ապա վերջինիս անունը չկա և ոչ մի տարվա մրցանակակիրների ցուցակում։
Բացահայտեցինք նաև, որ Ծառուկյանի և Բելառուսի իշխանությունների հետ փոխկապակցված անձն իր սեփականություն հանդիսացող շինությունը, որը գտնվում է ԲՀԿ առաջնորդի առանձնատանը կից, շուկայականից մոտ 4 անգամ ավելի թանկ գնով վաճառել է Բելառուսին՝ դեսպանատունն այնտեղ տեղափոխելու համար։ Այս հանգամանքները փողերի լվացման և շահերի բախման կասկածներ վեր հանեցին, սակայն մնացին անարձագանք։
Մենք պարզել ենք նաև, որ ներկա ու նախկին պաշտոնյաներ շքեղ առանձնատներ և հանգստի օբյեկտներ են կառուցել Սևանա լճի ափամերձ արգելված հատվածում։ Նրանց ցանկում են նույն Գագիկ Ծառուկյանը և Ռուբեն Հայրապետյանը, նախկին ոստիկանապետ Վլադիմիր Գասպարյանի զոքանչը, նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի որդին՝ Սեդրակ Քոչարյանը, Ազգային ժողովի պատգամավոր Սասուն Միքայելյանը և այլք։ «Սևան» ազգային պարկից հավաստիացրեց, որ ապօրինի կառույցները քանդվելու են։
«Փաստերի ստուգման հարթակը» պարզել է, որ թեև Սևանա լճում սիգի որսն արգելված է, սակայն տարիներ շարունակ մի շարք ընկերություններ զբաղվում են սիգի պահածոյացմամբ և նույնիսկ արտահանմամբ։ Այդ տնտեսվարողների թվում էր նաև Վլադիմիր Գասպարյանի զոքանչ Հեղուշ Գալստյանը։
Սակայն Սևանա լճի հետ կապված մեր բացահայտումներն այսքանով չեն եզրափակվել։ Մենք պարզեցինք, թե լճի համար նախատեսված ջրերը ինչպես են ծառայեցվել մի քանի պաշտոնյաների պատկանող ՀԷԿ-երին։ Խոսքը Եղեգիս գետի վրա կառուցված հիդրոէլեկտրակայանների մասին է, որոնց սեփականատերեր են հանդիսացել երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի եղբայր Լևոն Սարգսյանի որդի Նարեկ Սարգսյանը, «Ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության առաջնորդ Խաչատուր Քոքոբելյանի եղբայր Վաչիկ Քոքոբելյանը, Վայոց ձորի թեմի առաջնորդ Տեր Աբրահամ եպիսկոպոս Մկրտչյանի եղբայր Մայիս Մկրտչյանը, նախկին վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի փեսա (աղջկա ամուսին) Հայկ Սուվարյանը և այլք։
Հաջողակ բիզնեսմեններ կան նաև ներկայիս պաշտոնյաների մեջ։ Օրինակ՝ Հատուկ քննչական ծառայության աշխատակազմի ղեկավար Դավիթ Սուքիասյանը։ Fip.am-ը պարզել է, որ կառավարությունն արդեն 4-րդ հարակային արտոնությունն է հատկացրել նրան պատկանող «ՄԼ Մայնինգ» ընկերությանը։ Բացի այն, որ Սուքիասյանն ահռելի ունեցվածքի տեր է, նա նոր ընկերություն է հիմնել Կոտայքի նախկին մարզպետ Կարապետ Գուլոյանի հետ։
Անցնող տարում «Փաստերի ստուգման հարթակը» բավականին ծավալուն հետաքննություններ է իրականացրել նաև Երևանին պատկանող նախկին ու ներկա կանաչ տարածքների ու դրանց տերերի մասին։ Պարզել ենք, մասնավորապես, որ Դավթաշենի նախկին թաղապետ Ռուբեն Գևորգյանի (Ծաղիկ Ռուբո) դուստրը սեփականաշնորհել է Դավթաշենի կենտրոնական հատվածում գտնվող մի ամբողջ այգի և այժմ պատրաստվում է այնտեղ բարձրահարկ շենքեր կառուցել։
Ռուբեն Գևորգյանի դուստրը, սակայն, միակը չէ, որ տնօրինում է մեծ հանրային այգիներ։ Սեփականաշնորհված այգիներ կան նաև Նոր-Նորքում, Մալաթիա Սեբաստիայում, Աջափնյակում և այլուր, իսկ սեփականատերերն են հանրությանը հայտնի ԱԺ նախկին պատգամավոր Արկադի Համբարձումյանի (Դերժավայի Արկադի) հայրիկից սկսած մինչև անհայտ Նատալի Մնացականյանը։
Հանրային սեփականություն հանդիսացող օբյեկտներից միայն այգիները չէ, որ մասնավորեցվել են։ Ասվածի վկայությունը մեր հետաքննությունն է, որում պարզել էինք, որ Մետրոպոլիտենի նախկին տնօրեն Փայլակ Յայլոյանը պաշտոնավարման ընթացքում Մետրոպոլիտենի վարչական շենքի մի մեծ հատված մասնավորեցնել և էականորեն ցածր գներով վաճառել է որդուն։
Այսպիսին էր «Փաստերի ստուգման հարթակի» հետաքննական գործունեությունը 2019 թվականին։
Շնորհավոր Նոր տարի։
Սևադա Ղազարյան