Արդյո՞ք ցլերը կատաղում են կարմիր գույնից․ տարածված համոզմունքի հետքերով

Հանգստյան օրերին «Փաստերի ստուգման հարթակն» իր ֆեյսբուքյան էջում հարցում էր իրականացրել՝ արդյո՞ք ցլերը կատաղում են կարմիր գույնից։ 

Հարցման մասնակցած ավելի քան 300 ընթերցողների ճնշող մեծամասնությունը՝ 84%-ը,  բացասական պատասխան է տվել՝ ցուլը կարմիրից չի կատաղում, և միայն 16%-ն է դրական պատասխան տվել։ 

FIP.am-ն ուսումնասիրել է տարածված համոզմունքը՝ պարզելու դրա ճշմարտացիությունը։ 

Այսպես, համացանցում տասնյակ հոդվածներ կան՝ հիմնված կենդանիների վարքագծի գիտական ուսումնասիրությունների վրա (1, 2, 3, 4, 5 )․ դրանց համաձայն՝ հակառակ տարածված համոզմունքի, չկա որևէ գիտական ​​ապացույց, որ կարմիր գույնը կատաղեցում է ցլերին: Ավելին, ապացուցված է, որ այդ կենդանիները դալտոնիկ են կարմիրի նկատմամբ, և նրանք հիմնականում արձագանքում են առարկաների շարժմանը, այլ ոչ թե գույնին:

Այս սխալ համազմունքը, ըստ որոշ վկայությունների, ծագել է ցլամարտից․ թեև ցլամարտիկները՝ մատադորները, ավանդաբար կարմիր թիկնոց են օգտագործում ցլամարտի ընթացքում, սակայն ցլի ագրեսիան առաջացնում են մատադորի կտրուկ, հանկարծակի շարժումները, բարձր ձայնը, որոնք կենդանին որպես սպառնալիք է դիտարկում, այլ ոչ թե թիկնոցի գույնը։ 

Այսպիսով, գիտական որևէ ապացույց չկա, որ ցլերը կատաղում են կարմիր գույնից․ ավելին, այդ կենդանիները կարմիրը չեն տեսնում։ Իսկ ցլամարտի ընթացքում ցլերի ագրեսիան հարուցում է ոչ թե մատադորի կողմից թափահարվող թիկնոցի գույնը, այլ վերջինիս կտրուկ շարժումները: Հետևաբար, ցլերի՝ կարմիրից կատաղելու մասին համոզմունքը չի համապատասխանում իրականությանը։ 

Նանե Մանասյան